SRC Belgesi Nedir? Nasıl Alınır? Sınavsız SRC Alma
SRC Belgesi Nedir? Nasıl Alınır? Mesleki yeterlilik belgelerinden biri olan SRC belgesi; en genel tanımıyla 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nda belirtilen, yük, kargo veya yolcu taşımacılığı yapan araç sahiplerinin mutlaka almak zorunda oldukları bir belge olma özelliği taşıyor.
Yani ticari araçlar olarak ifade edilen araç sürücülerinin alması gereken bu belge; Amerika’da CDL olarak isimlendirilirken ülkemizde ise SRC belgesi olarak adlandırılıyor.
Bu yazımızda kısaca SRC belgesi nedir? SRC belgesi nasıl alınır? vb. konuyla ilgili en çok merak edilen soruları yanıtlamaya çalışacağız.
İşte SRC belgesine dair bilmeniz gereken o detaylar:
SRC Belgesi Çeşitleri Nelerdir?
Ülkemizde yürürlükte olan 5 adet SRC belgesi bulunuyor. Bu belgeleri ve özelliklerini aşağıdaki şekilde özetleyebilmemiz mümkün:
SRC 1 Belgesi
32 saatlik bir eğitim sonrasında alınabilen SRC1 belgesi, uluslararası taşımacılık yapan şoförlere eğitimlerini geçtikleri taktirde veriliyor.
Üstelik ilkokul mezunu olan herkes, bu belgeyi alabiliyor. Bununla birlikte SRC1 belgesi alacak kişilerin 26 yaşından gün almış, 66 yaşından ise gün almamış olmaları gerekiyor.
SRC 2 Belgesi
Dolmuş, taksi şoförleri, personel, okul servisi şoförleri vb. ülke sınırlarında taşımacılık yapan kişilerin almaları gereken SCR2 belgesini de tıpkı SRC1 belgesinde olduğu gibi ilkokul mezunu, 25 yaşını tamamlamış, 66 yaşından gün almamış kişiler alabiliyorlar.
SRC 3 Belgesi
Kamyon, çekici, tır sürücüleri, kamyonet, panelvan, pikap vb. uluslararası yani ülkeler arası kargo ve eşya taşımacılığı yapan şoförlerin almaları gereken bu belge, 19 yaşından gün alan yani 18 yaşını tamamlamış, 66 yaş ve altı şoförlere veriliyor.
SRC 4 Belgesi
Sadece ülke sınırları içerisinde eşya taşımacılığı yapan, ülkelerarası taşımacılık yapmayan kişilere SRC4 belgesi veriliyor.
SRC4 belgesine sahip şoförler, aynı zamanda SRC3 belgesine de sahip oluyorlar.
19 yaşından gün alan kişiler, bu belgeyi eğitimi geçtikleri takdirde alabiliyorlar.
SRC 5 Belgesi
Bu belge; tehlikeli mal ve madde taşımacılığı yapan kişilere veriliyor. Bu belgeyi almak isteyen sürücülerin öncelikle 19 saat süren eğitimi bitirmeleri gerekiyor.
Söz konusu tanker taşımacılığı olduğunda ise sürücüleri 13 saatlik bir tanker sürücülüğü eğitimi bekliyor.
19 yaşından gün alan kişilere SRC5 belgesi diğer şartları da taşımaları halinde veriliyor.
SRC Belgesi Yaş Sınırı
SRC belgesi için yaş sınırı alacağınız belgeye göre değişiklik göstermesine karşın 18 yaşını doldurduğunuzda SRC BELGESİ ALMAYA HAK KAZANIRSINIZ.
SRC Belgesi Nasıl Alınır?
SRC belgesi almak isteyen kişilerin öncelikle yetkili kuruma kayıt yaptırmaları ve kurum tarafından düzenlenen eğitimleri başarı ile tamamlamaları gerekiyor.
Bununla birlikte SRC belgesinde başvuracak kişilerin öncelikle sürücü belgesi almaları zorunluluk arz ediyor.
Mesleki yeterlilik belgesini almaya hak kazanan kişilerin son olarak da psikoteknik rapor almaları gerekiyor.
Yani yukarıdaki 3 belgeyi alan kişiler, ülke içi ya da ülkelerarası yük, kargo ve yolcu taşımacılığı şoförü olmaya hak kazanıyorlar.
SRC Belgesi Almak için Başvuru Nasıl Yapılır?
SRC başvuru sürecini aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- SRC belgesi almak istiyorsanız; öncelikle Ulaştırma Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kurumlardan birine başvurmalısınız.
- Kurum tarafından düzenlenen eğitimleri başarı ile tamamlamalısınız.
- Daha sonraki aşamada ise Ulaştırma Bakanlığı tarafından yılda 4 sefer düzenlenen sınavlardan birine girmeli ve bu sınavı başarı ile geçmelisiniz.
**Ulaştırma Bakanlığı tarafından düzenlenen sınavlar; toplam 50 sorudan oluşuyor. 30 soruyu doğru bir şekilde yanıtlayan kişiler, başvurdukları türdeki SRC belgesini almaya hak kazanıyorlar.
SRC Belgesi Başvurusu için Gerekli Belgeler:
SRC başvurusu için gerekli belgeleri aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- TC kimlik kartı ya da nüfus cüzdanı fotokopisi
- Ehliyet fotokopisi
- Son 6 ay içerisinde çekilmiş olmak kaydıyla 2 adet vesikalık fotoğraf
- Diploma fotokopisi(en az ilkokul diploması)
SRC Belgesi Hangi Kurumdan Alınır?
SRC belgesi, günümüzde Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş olan kurumlardan birinden alınabiliyor.
Bu kurumlardan birinde eğitim alan, ardından da Ulaştırma Bakanlığı sınavını başarı ile geçen kişiler, SRC belgelerine kısa sürede kavuşabiliyorlar.
SRC Belgesi Kaç Günde Alınır?
Yetkili kurumlar tarafından verilen eğitimler, genellikle 2 ya da 3 hafta içerisinde sona eriyor.
Ardından kişinin SRC sınavına girmesi gerekiyor.
Tüm bu süreç değerlendirildiğinde kişi, ortalama 1 ay içerisinde SRC belgesini almaya hak kazanıyor diyebiliriz.
SRC Belgesi Almama Cezası
SRC1, 2, 3, 4 ya da 5 belgelerinden gerekli olan belgeleri almayan kişiler, ticari amaçlarla sürücülük yaptıklarında hem sürücülere hem ruhsat sahiplerine hem de taşımacılara pek çok ceza kesiliyor.
SRC belgesi bulunmayan araçların hasarları hiçbir şekilde sigorta firmaları tarafından karşılanmıyor. Yani araç, sigortasız olarak değerlendiriliyor.
Bu belgelerden ihtiyaç duyulan belgeleri almamanın yaptırımlarını aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- 885 TL (SRC teknik şartları, taşıma sözleşmesi ve zorunlu sigortaya dair ceza)
- SRC belgesi alma zorunluluğu(350 TL)
- SRC5 belgesi almadan taşımacılık yapma(350 TL)
- Psikoteknik belgesi alma zorunluluğu(350 TL)
- SRC5 belgeli sürücü istihdam zorunluluğu(885 TL)
- Psikoteknik belgeli sürücü istihdam zorunluluğu(1181 TL)
****Cezanın kim tarafından ödeneceği cezanın niteliğine göre değişiklik gösterebiliyor.
Örneğin, teknik şartlar ve zorunlu sigortaya dair 885 TL olan cezanın ruhsat sahibi, belge olmadan taşımacılık yapmaya dair cezanın sürücü, SRC belgeli sürücü istihdam etmemenin cezasının ise taşımacı tarafından ödenmesi gerekiyor.
Sınavsız SRC Almak Mümkün mü? Sınavsız SRC Nasıl Alınır?
25 Şubat 2003 tarihinden önce ehliyet alan kişiler; herhangi bir eğitim almadan ya da sınava girmeden SRC belgelerini kolaylıkla alabiliyorlar.
25 Şubat 2003 öncesi;
- B sınıfı ehliyet almış kişiler sınavsız SRC2 ve SRC4
- C ve D sınıfı ehliyet almış kişiler sınavsız SRC2, SRC3 ve SRC4
- E sınıfı ehliyet almış kişiler sınavsız SRC1, SRC2, SRC3 ve SRC4
belgelerini alabiliyorlar. Lakin belge alma başvurusunda bulunan kişilerin hiçbir şekilde 66 yaşından büyük olmamaları gerekiyor.
SRC Belgesi Fiyatları 2023
SRC belgesi almak isteyen kişilerin eğitim ücretinin yanı sıra SRC harç ücretini ve kart ücretini de ödemeleri gerekiyor.
Aynı zamanda SRC sınav harç bedelinin ve kurs ücretinin de ödenmesi zorunluluk arz ediyor. Kişinin hem teori hem de uygulama sınavından geçmesi gerektiği için her bir sınav için 90 TL olacak şekilde ödeme yapması bekleniyor.
Belge almak isteyen sürücü adaylarını 900 TL olan kurs ücreti ödemesi bekliyor.
Sanılanın aksine SRC belge ücreti Vakıfbank üzerinden yatırılamıyor.
Belge almayı dileyen sürücü adaylarının 2023 yılı itibariyle 130 TL SRC harç bedelini, toplamda 180 TL olan iki sınav harç bedelini ve 42 TL kart ücretini HalkBank şubelerinden birine ödemeleri gerekiyor.
Sınavsız SRC Ücreti Ne Kadar 2023
25 Şubat 2003 tarihi öncesi ehliyet alan ve sınavsız SRC belgesi almaya hak kazanan kişilerin 2023 yılı itibariyle 42 TL olan SRC ücretini ödemeleri gerekiyor.
Bu ücret; HalkBankası ya da Vakıfbank aracılığıyla ödenebiliyor.
SRC Belgesi e-Devlet’ten Nasıl Alınır?
25 Şubat 2003 tarihi öncesinde ehliyet alan kişiler, sınavsız ve kurssuz olan SRC belgelerini e-Devlet üzerinden kolaylıkla alabiliyorlar.
SRC belgesini almak için izlemeniz gereken yolu adım adım aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- Öncelikle https://www.turkiye.gov.tr/udvh-muafiyetli-src-belgesi-basvuru linkini tıklamalısınız.
- Ardından e-Devlet şifreniz ve TC kimlik numaranız ile sisteme giriş yapmalısınız.
- Size yöneltilen ehliyet belge no, seri no vb. soruları doğru ve eksiksiz bir şekilde yanıtlamalısınız.
- Son olarak ‘Tamam’ butonuna tıklamalısınız.
***Bilgileri doldurup, SRC çıktısı almak istediğinizde sistem, sizi 42 TL olan harç ücretini yatırmanız gerektiğine dair uyarıyor.
Harç ücretini yatırdıktan sonra sisteme tekrar girdiğinizde kayıtlı belgenin kolaylıkla çıktısını alabiliyorsunuz.
Sınavsız SRC Belgesi Son Başvuru Tarihi
Yapılan son güncelleme ile artık süresiz bir şekilde e-devlet üzerinden sınavsız SRC belgesi alınabiliyor.
Lakin 66 yaşını doldurmuş kişiler bu belgeyi alamadıklarından e-Devlet üzerinden de başvuruda bulunamıyorlar.
T.C. Kimlik No İle Ehliyet (Sürücü) Belgesi Sorgulama