Anadolu’nun Şifa Kaynağı: Işgın ve Kanser Üzerindeki Etkileri

Doğada keşfedilmeyi bekleyen pek çok deva kaynağı bulunmaktadır. Geleneksel tıbbın yüzyıllardır bildiği ve halk arasında değişik isimlerle anılan bitkiler, çağdaş bilimin de dikkatini çekmeye devam etmektedir. Son senelerde oluşturulan bilimsel araştırmalar, Anadolu’da yayla muzu olarak da tanınan “ışgın” adlı sebzenin kansere karşı tesirli olma ihtimalini meydana koymuştur. ABD’de oluşturulan bir çalışmada, ışgının kanser hücrelerinin gelişimini durdurduğu belirlenmiş ve bu keşif, sıhhat bölümünde büyük bir heyecan yaratmıştır.

Işgın Nedir?
Işgın (Rheum ribes), kuzukulağıgiller (Polygonaceae) familyasına ait, Türkiye’nin Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz yerlerinde natural olarak yetişen çok senelik bir bitkidir. Halk arasında “yayla muzu”, “ışkın”, “ışgın” ya da “dağ muzu” gibi isimlerle anılmaktadır. Ekşi ve hafif buruk bir tada sahip olan bu bitki, bilhassa ilkbahar aylarında yaylalarda toplanarak taze olarak kullanılır ya da yemeklere eklenir. Anadolu halkı yüzyıllardır ışgını mide rahatsızlıklarından kansere kadar pek çok sıhhat problemine karşı kullanmaktadır.

Işgının İçeriği ve Gıda Değerleri

Işgın, varlıklı bir gıda konusuna sahiptir. İçeriğinde bol miktarda C vitamini, A vitamini, K vitamini, demir, potasyum ve magnezyum gibi mineraller bulunmaktadır. Aynı vakitte yüksek oranda antioksidanlar, flavonoidler ve fenolik bileşenler içerir. Bu bileşenler, bedende serbest radikallerin zararlı tesirlerini azaltarak çoğu hastalığın önlenmesine yardımcı olabilir.

Bilimsel Araştırmalar ve Kanser Üzerindeki Etkileri
ABD’deki bilim insanları doğrultusundan oluşturulan bir araştırma, ışgının kanser hücrelerinin gelişimini durdurabileceğini meydana koymuştur. Bu incelemeye göre, ışgının içerdiği aktif bileşenler, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engel olarak onların ölmesine namacıyla olmaktadır. Genellikle kolon, meme ve akciğer kanseri hücreleri üstünde olumlu tesirler gösterdiği belirleme edilmiştir.

Çalışmalarda ışgının bünyesinde belirleme edilen resveratrol ve emodin gibi bileşenlerin kanser hücrelerinin bölünmesini engellediği ve hücre ölümünü süratlendirdiği görülmüştür. Bu bileşenler, aynı vakitte bağışıklık sistemini güçlendirerek bedenin kansere karşı daha dirençli olmasını sağlayabilir.

Geleneksel Kullanım ve Halk Tıbbındaki Yeri
Anadolu halkı ışgını yüzyıllardır deva kaynağı olarak görmüştür. Eskiden beri mide rahatsızlıkları, sindirim problemleri, yüksek tansiyon, şeker hastalığı ve mafsal ağrıları gibi pek çok sıhhat problemine karşı kullanılmaktadır. Halk arasında ışgının bilhassa iştah açıcı, bağışıklık sistemini güçlendirici ve enerji verici tesirleri bulunduğuna inanılır.

Işgın, genelde taze olarak kullanılır. Kökü ve sapları soyularak çiğ olarak yenebileceği gibi, kaynatılarak çay şeklinde de tüketilmektedir. Bazı yörelerde reçel ve marmelat yapımında da kullanılır. Bunun yanı sıra, birtakım geleneksel tariflerde çorba ve yemeklere eklenerek deva kaynağı olarak değerlendirilir.

Işgının Diğer Sıhhat Faydaları

Işgın yalnızca kansere karşı değil, çoğu değişik sıhhat problemine karşı da yararlı olabilecek bilhassare sahiptir:

Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: İçeriğindeki yüksek C vitamini vasıtası ile bağışıklık sistemini destekler ve hastalıklara karşı koruyucu bir tesir sağlar.
Sindirim Sistemine Destek Olur: Lif yönünden varlıklı olan ışgın, sindirim düzeneğinin derli toplu işlevini gerçekleştirmesine yardımcı olur ve kabızlık gibi sorunların önüne geçer.
Kalp Sağlığını Korur: Işgının antioksidan içeriği, damar tıkanıklığını engel olarak kalp sağlığını destekler.
Kan Şekerini Düzenler: Kan şekerini dengeleyici tesirleri vasıtası ile diyabet hastaları amacıyla natural bir destek olabilir.
Cilt Sağlığına Katkıda Bulunur: İçeriğinde belirleme edilen antioksidanlar vasıtası ile cildi gençleştirici ve yenileyici tesirleri bulunduğu bilinmektedir.
Gelecekte Işgın Kullanımı Artacak mı?
Bilim insanları, ışgının sıhhat üstündeki tesirlerini daha detaylı incelemek amacıyla yeni çalışmalar yapmaktadır. Kanser tedavisinde natural ürünlerin tüketimi giderek artarken, ışgının ileride tıbbi tedavilere destek olarak kullanılabileceği düşünülmektedir. Ancak, bu tür bitkisel ürünlerin şuursuz tüketimindan kaçınılmalı ve kesinlikle bir eksper fikiri alınmalıdır.

Sonuç
Anadolu’nun kadim bitkilerinden biri olan ışgın, halk arasında uzun yıllardır deva kaynağı olarak kullanılmaktadır. Son bilimsel araştırmalar, bu natural sebzenin kansere karşı tesirli olma ihtimalini meydana koyarak, ışgının sıhhat bölümünde daha çok ehemmiyet kazanmasını sağlamıştır. Doğanın bize tanıttığı bu mucizevi bitkiler, sıhhatli yaşamın anahtarlarından biri olabilir. Ancak, her bitkinin doğru şekilde ve şuurlu tüketilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Gelecekte yapılacak yeni araştırmalar, ışgının tıbbi tüketimi ile ilgili daha net bulgular sunacaktır.

Bu eşi benzeri olmayan bitkiyi sofralarımıza daha çok dahil etmek ve geleneksel bilgiyle çağdaş bilimi birleştirerek sağlığımızı korumak, hepimiz amacıyla yararlı olabilir.