Yaşlılık Aylığı Nedir? Koşullar, Hesaplama ve Başvuru

Yaşlılık Aylığı Nedir?, Yaşlılık Aylığından Kimler Yararlanabilir?, Yaşlılık Aylığı Başvurusu Nasıl Yapılır?, Yaşlılık Aylığı Nasıl Hesaplanır?, Yaşlılık Aylığı Başvurusunda Gerekli Belgeler, Yaşlılık Aylığı Nereye Yatırılır?, Yaşlılık Aylığı Kesilme Nedenleri, Yaşlılık Aylığı Sorgulama, Yaşlılık Aylığı Ayın Kaçında Veriliyor?, Yaşlılık Maaşı Üzerine Kredi Çekilir Mi?

Yaşlılık Aylığı Nedir? Koşullar, Hesaplama ve Başvuru Devlet tarafından 65 yaş üstü yaşlı bireylere tanınan ayrıcalıklardan biri olan yaşlılık aylığı; diğer adıyla muhtaçlık aylığı, zor durumda olan, herhangi bir sabit geliri olmayan vatandaşlarımızın yaşlılıklarını daha rahat bir şekilde geçirebilmelerini hedefliyor.

Daha önce sigortalı bir işte çalışmamış olan yaşlıların yanı sıra sigortalı işte çalışmasına rağmen emekli olmaya hak kazanmak için yeterli prim gün sayısını doldurmayan kişilerin de yararlanabileceği yaşlılık aylığı, 2023 yılı itibariyle 1.296 TL ye yükseldi.

Evde bakıma muhtaç yaşlılar ise yaşlılık aylığının yanı sıra 2.706 TL olan evde bakım desteği de alabiliyorlar.

Bu yazımızda kısaca yaşlılık aylığı nedir? Yaşlılık aylığına nasıl başvurulur? vb. bu konuya dair en çok merak edilen soruları yanıtlamaya, sizleri konuya dair aydınlatmaya çalışacağız.

İşte, muhtaçlık aylığı olarak da adlandırılan yaşlılık aylığına dair bilmeniz gereken o detaylar:

Yaşlılık Aylığı Nedir?

SGK güvencesi bulunmayan kişilere her ay, düzenli bir şekilde bağlanan yaşlılık aylığı, yardıma muhtaç, geçinmekte zorlanan yaşlılara verilen bir maaş olma özelliği taşıyor.

Bu maaşı çocuklarıyla birlikte aynı evde yaşayan kişiler alamıyorlar. Yani maaş, eşiyle birlikte yaşayan ya da tek başına yaşamını sürdüren kişilere veriliyor.

Yaşlılık aylığının ne anlam ifade ettiği, 2023 sayılı kanunda da açık ve net bir şekilde ifade ediliyor.

Kanuna göre 65 yaşını doldurmuş, kimsesiz, güçsüz ve muhtaç TC vatandaşı kişilere bağlanan maaşa yaşlılık aylığı deniliyor.

Bununla birlikte yine kanuna göre kendisine aylık bağlanacak kişilerin sosyal güvencesinin ve gelirinin olmaması, ekonomik durumlarının kötü olması da gerekiyor.

Yani bu maaş, ciddi anlamda ihtiyaç sahiplerine bağlandığından her başvuran 65 yaş üstü kişi, bu maaşı almaya hak kazanamıyor.

***Yaşlılık aylığına hiçbir sosyal güvencesi bulunmayan ve daha önce çalışmamış kişilerin yanı sıra yaşlılığından ötürü çalıştığı kurumdan ayrılan yani daha önce sigortalı olan kişiler de başvurabiliyorlar.  Sigorta prim gün sayısı dolmamış olduğu için emekli olmaya hak kazanamayan bu kişilere de yaşlılık aylığı bağlanıyor.

Yaşlılık Aylığından Kimler Yararlanabilir?

Yaşlılık aylığından kimlerin yararlanabileceğini, bu aylığa başvuru koşullarını aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

• 65 yaşını doldurmuş olmak
• Nafaka almıyor olmak
• Hiçbir düzenli gelirinin olmaması
• Herhangi bir sosyal güvence sahibi olmamak(SSK, Bağkur, Emekli Sandığı)
• Sosyal Hizmetler Kanunu çerçevesinde harçlık almıyor olmak
• Kamu ya da bireysel sağlık sigortasının olmaması
• Hane halkı ortalama gelirinin güncel asgari ücretin üçte birinin üzerinde olmaması

Çocukları çalışan ve çocuğu ile birlikte yaşayan kişilerin yaşlılık aylığı başvuru sonuçları genellikle olumsuz sonuçlanıyor. Bu durum, yaşlılık aylığı başvurusu değerlendirilirken hane halkı gelirinin dikkate alınmasından kaynaklanıyor.

Yaşlılık Aylığı Başvurusu Nasıl Yapılır?

Yaşlılık aylığı başvurularının Sosyal Güvenlik il merkez müdürlüğüne yapılması gerekiyor.

Bununla birlikte e-Devlet üzerinden de başvuru için randevu alınabiliyor.

Kişinin randevuya giderken kendisinden talep edilen tüm belgeleri eksiksiz bir şekilde yanında götürmesi ve yetkili kişiye teslim etmesi gerekiyor.

Sigortalı olarak çalışan ve işinden ayrılan kişilerin de Sosyal Güvenlik İl Merkez Müdürlüklerine başvurmaları gerekiyor.

Yaşlılık Aylığı Nasıl Hesaplanır?

Herhangi bir işte çalışmayan kişilere 2023 yılı itibariyle 1.296 TL yaşlılık aylığı bağlanmakla birlikte primlerini ödeyemediği için çalışmasına rağmen emekli olamayan ve işinden ayrılan kişilere verilen aylık hesaplanırken kişinin ortalama aylık kazancı dikkate alınıyor.

Bu bağlamda yaşlılık aylığı bağlanırken kişinin ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama oranı çarpılıyor.

Aylık bağlama oranı, sigortalı olarak çalışan kişinin yaşlılık, malullük, ölüm sigortaları kapsamında toplam ödediği prim gün sayısının her 360 günü için %2 olarak uygulanıyor.

Ortalama aylık kazanç, kişinin işe ilk başladığı tarihle yaşlılık aylığı talebinde bulunduğu tarih arasındaki yıllar için güncelleme katsayısı ile güncellenen toplam kazancın kişinin toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi ile elde ediliyor.

Hesaplama esnasında hizmet süresi ve fiili hizmet süresi zammı hesaba katılmıyor.

Yaşlılık Aylığı Başvurusunda Gerekli Belgeler

Yaşlılık aylığı başvurusunda talep edilen belgeleri aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

Sigortalı çalışan ve işinden ayrılan kişiler için;

• Sigortalı işten ayrılış belgesi(işten ayrıldıktan sonraki ilk 10 günde yaşlılık aylığına başvuran kişiler için)
• Tahsis talep ve beyan taahhüt belgesi
• TC kimlik kartı ya da nüfus cüzdanı

Yaşlılık Aylığı Nereye Yatırılır?

Başvurusu kabul edilen kişilere bağlanan ilk yaşlılık aylığı, kişinin 5510 sayılı ya da diğer kanunlar bağlamında emeklilikte tercih ettiği bankaya yatırılıyor.

Yaşlılık aylığı ödemesi, PTT aracılığıyla da yapılabiliyor. İlk ödemesini PTT’den alan kişi, daha sonra ödemelerini tercih ettiği banka hesabından alabiliyor.

Aylıklar, kişinin doğum tarihinin son harfine göre ayın 5’i ile 9’u arasında ödeniyor.

Bununla birlikte SGK’ya yazılı dilekçe ile başvuran yardıma muhtaç yaşlıların ödemeleri PTT yetkilileri tarafından kişinin konutunda yapılıyor.

Yani hasta, evde bakım hizmeti alan kişilerin maaşları yetkili kişilerce onların talebi üzerine evlerine de götürülebiliyor.

**Doğum tarihinin son rakamı 0 ya da 5 olanlar ayın 5’inde, 1 ve 6 olanlar ayın 6’sında, 2 ile 7 olanlar ayın 7’sinde, 3 ve 8 olanlar ayın 8’inde, 4 ve 9 olanlar ayın 9’unda yaşlılık maaşlarını alıyorlar.

Yaşlılık Aylığı Kesilme Nedenleri

Bireyin vefat etmesinin dışında yaşlılık aylığı kesilme nedenlerini aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

• Kişinin 65 yaşından daha küçük olduğunun tespit edilmesi
• Kişinin gelirinin muhtaçlık sınırı üzerinde olduğunun tespiti
• Kişinin SGK’lı olduğunun ya da prim ödemesi yaptığının tespit edilmesi

hallerinde de kişiye yapılan düzenli ödemeler kesiliyor.

Yaşlılık Aylığı Sorgulama

Size yaşlılık aylığı bağlanıp bağlanmadığını e-Devlet üzerinden kolaylıkla sorgulayabilmeniz mümkün.

Aynı zamanda kişiye aylık bağlandığında aylık bağlanıldığında dair bilgi SMS ile telefon numarasına da gönderiliyor.

PTT şubelerine TC kimlik kartınız ya da nüfus cüzdanız ile giderek de şahsen yetkili kişiye sorgulama talebinizi iletebiliyorsunuz.

e-Devlet üzerinden yaşlılık aylığı sorgulama işlemi için;

• https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-kurumu linkini tıkladıktan sonra TC kimlik numaranız ve e-devlet şifrenizle sisteme giriş yapmalısınız. Alternatif olarak diğer giriş yöntemlerinden birini de tercih edebilirsiniz.
• Sayfa üzerinden yaşlılık aylığı sorgulama işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.
• Ya da e-Devlet sitesine giriş yaptıktan sonra sayfadaki arama butonuna yaşlılık aylığı sorgula yazarak da sorgulama sayfasına erişebilirsiniz.

Yaşlılık Aylığı Ayın Kaçında Veriliyor?

Yaşlılık aylığı diğer adı yaşlılık maaşı daha önce 3 ayda bir yatırılırken yapılan düzenleme her ay yapılmaktadır. Yaşlılık aylıkları her ayın 5 ile 9 arasında yapılmaktadır. Yaşlılık maaşı ödemeleri ise maaş alan kişinin doğum tarihindeki son rakama göre yapılmaktadır.

• Doğum tarihinin son rakamı 0 ve 5 olanlar ayın 5’inde
• Doğum tarihinin son rakamı 1 ve 6 olanlar ayın 6’sında
• Doğum tarihinin son rakamı 2 ve 7 olanlar ayın 7’sinde
• Doğum tarihinin son rakamı 3 ve 8 olanlar ayın 8’inde
• Doğum tarihinin son rakamı 4 ve 9 olanlar ayın 9’unda

Yaşlılık Maaşı Üzerine Kredi Çekilir Mi?

Bir çok kişinin  merak ettiği sorulardan biride yaşlılık maaşı alanların yaşlılık maaşı üzerinden kredi çekip çekemeyeceği sorusudur. Yaşlılık maaşı üzerinden kredi çekmek mümkün ancak 65 yaş üzerine genelde bankalar kredi verirken zorluk çıkardıkları için devlet bankalarından daha rahat kredi çekebilirler.

Evde Bakım Parası Nasıl Alınır? Kimlere Verilir? Ne Kadar?