Öksüz ve Yetim Aylığı Nedir? Nasıl Alınır?

Öksüz ve Yetim Aylığı; Yeni yıla girilmesi ile birlikte maaşlarda da artış oldu. Ülkemizde annesini, babasını ya da her ikisini kaybeden 18 yaş altı çocuklara bağlanan aylığa öksüz ve yetim aylığı ismi veriliyor. Sigortalı çalışanın vefat etmesi sonrasında çocuklarına bağlanan yetim maaşından farklı olan öksüz ve yetim aylığı kapsamında çocuklara iki ayda bir ödeme yapılıyor.

Yalnızca yardıma muhtaç olan yani geçinmekte zorlanan, yoksul ailelerin çocuklarına yapılan bu yardıma ikamet edilen il ya da ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı aracılığıyla başvurulabiliyor.

Bu yazımızda kısaca öksüz ve yetim aylığı nedir? Öksüz, yetim aylığına nasıl başvurulur? Başvuru şartları nelerdir? vb. konuya dair en çok merak edilen soruları yanıtlamaya, konuya dair sizleri bilgilendirmeye çalışacağız.

İşte, öksüz, yetim aylığına dair bilmeniz gereken o detaylar:

Öksüz ve Yetim Aylığı Nedir?

Annesi ya da babası vefat ettiği için muhtaç ve kimsesiz duruma düşen, hayatını idame ettirecek kadar maddi geliri olmayan, 18 yaş altı çocuklara bağlanan maaşa öksüz ve yetim aylığı deniliyor. Bu aylık, kız ya da erkek çocuk fark etmeksizin çocuklara 18 yaşlarını doldurana dek ödeniyor. Öksüz, yetim aylığını sigortalı olarak vefat eden kişilerin geride kalan çocuklarına bağlanan yetim maaşı ile de karıştırmamak gerekiyor.

Sigortalı vefat eden kişinin çocuklarına bağlanan yetim maaşı, erkek çocuk 20 ya da 25, kız çocuk ise evlenene ya da işe girene dek ödeniyor.

Öksüz, yetim aylığında ise anne ya da babanın belirli bir süreliğine sigortalı olarak çalışmış olması şartı aranmıyor. Aksine işsiz, sigortasız ve yoksul ailelerin çocuklarına bu aylık bağlanıyor. Yani çocukta muhtaçlık şartı aranıyor.

Sigortalı vefat eden kişinin çocuklarına %50 oranında maaş bağlanırken, öksüz çocuklara aylık 1.375 TL olacak şekilde ödeme yapılıyor.

Öksüz ve Yetim Aylığına Kimler Başvurabilir?

Bu aylığa öksüz kalan 18 yaş altındaki çocuğun ya da çocukların hayatta kalan velisi yani annesi ya da babası başvurabiliyor.

Çocuğun hem annesinin hem de babasının vefat etmiş olduğu hallerde ise başvurunun yasal temsilci tarafından yapılması gerekiyor.

Yasal temsilcinin olmaması ya da çocukla aynı evde yaşamaması halinde ise bu aylığa çocukla aynı evde ikamet eden ve onun bakımını üstlenen akrabası başvurabiliyor.

Çocuğun dayısı, amcası, halası, teyzesi, dedesi, babaannesi, anneannesi, kardeşleri, kardeş çocukları, hala çocukları, teyze çocukları, dayı çocukları vb. yakın akrabaları; aylığa başvurabilecek kişiler arasında bulunuyorlar.

Başvuru sahibi yakın akrabanın ise mutlaka 18 yaş üstünde olması gerekiyor.

Öksüz ve yetim aylığına hane halkı kişi başına düşen ortalama net gelir, güncel 2023 net asgari gelirin üçte birinin altında olunması halinde başvurulabiliyor.

Yani hanede muhtaçlık ve yoksulluk şartı aranıyor. Hanede sigortalı çalışanın olması halinde genellikle başvurular kabul edilmiyor.

Bununla birlikte hane halkı gelirinin muhtaçlık sınırının altında olduğu hallerde hanede sigortalı çalışan olsa dahi başvurular kabul edilebiliyor.

Öksüz ve Yetim Aylığına Kimler Başvuramaz?

Öksüz ve yetim aylığından kimlerin yararlanamayacağını yani bu yardıma kimlerin başvuramayacağını aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

• Muhtaç durumunda olmayanlar
• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı projelerinden biri olan SED(Sosyal Ekonomik Destek) programından yararlananlar
• Kuruluşlarda bakım ve koruma altında olan çocuklar
• Muhtaç asker çocuğu yardımından yararlananlar
• Engelli yardımı alan çocuklar
• Annesi ya da babası sigortalı olarak vefat etmiş ve yetim maaşı alan çocuklar
• 18 yaşını doldurmuş yani 19 yaşından gün almış çocuklar

**Yukarıdaki kişiler, öksüz yetim aylığına başvursalar dahi başvuruları kabul edilmiyor ve olumsuz sonuçlanıyor.

Öksüz ve Yetim Aylığına Nasıl Başvurulur?

Başvuru sahibinin ikametgahının bulunduğu yani çocukla birlikte yaşadığı il ya da ilçedeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurması, öncelikle vakıf kaydını yaptırması gerekiyor.

Başvuru esnasında kişiden birtakım belgeler talep ediliyor.

Bu belgeleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:

• Başvuru sahibine ait TC kimlik kartı ya da nüfus cüzdanı aslı ve fotokopisi
• Çocuğa ait TC kimlik no ya da nüfus cüzdanı aslı ve fotokopisi
• Hane halkına dair gelir belgesi
• Muhtarlıktan alınan fakirlik belgesi
• Öksüz ve yetim maaşı başvuru formu ya da dilekçesi

**Yukarıdaki belgelerin vakfa teslimi ile birlikte başvuru işlemi tamamlanmış oluyor.

Başvuru sonrasında başvuru sahiplerinin teslim ettikleri belgeler; vakıf tarafından değerlendiriliyor.

Aynı zamanda vakıf tarafından çocuğun ve başvuru sahibinin birlikte yaşadıkları eve mütevelli heyeti gönderiliyor.

Heyet tarafından çocuğun ve birlikte yaşadığı hanenin muhtaç olup olmadığı yerinde tespit ediliyor.

Belgelerin ve mütevelli heyetinin raporu doğrultusunda vakıf tarafından başvuru sahibine öksüz ve yetim maaşı bağlanıp, bağlanılmayacağı kararlaştırılıyor.

Öksüz ve Yetim Maaşı Nedir? Nasıl Alınır? Başvurusu Şartları

2023 Öksüz ve Yetim Aylığı Ne Kadar?

2023 yılı itibariyle çocuklara iki ayda bir olacak şekilde 1.375 TL öksüz ve yetim aylığı bağlanıyor.

Bu aylık, başvuru sahibinin hesabına yatırılıyor.

Hanede birden fazla öksüz çocuğun olması halinde her bir çocuk için öksüz aylığına başvurulabiliyor.

Yani başvurularda herhangi bir sayı sınırlaması söz konusu olmuyor.

Öksüz ve Yetim Aylığı Hangi Hallerde Kesilir?

Çocuklara bağlanan bu aylık, bazı hallerde başvuru sahibine haber verilmeksizin kesilebiliyor.

Bu halleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:

• Başvuru sahibinin ya da çocuğun vefat etmesi
• Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına haber verilmeksizin adresin değiştirilmesi
• Başvuru sahibinin sigortalı işe girmesi
• Çocuğun 18 yaşını doldurması
• Çocuğun muhtaçlık halinin sona ermesi
• Engelli maaşı, SED vb. diğer programlardan yararlanıldığının vakıf tarafından tespit edilmesi
• Bağlanan aylığın başvuru sahibi tarafından öksüz çocuk ya da çocuklar için harcanmadığının fark edilmesi

**Yukarıdaki hallerden herhangi birinin ortaya çıktığı durumlarda yeni durumla ilgili olarak sorumlu kişinin yani başvuru sahibinin vakfa haber vermesi gerekiyor.

Aksi halde başvuru sahibine dair yasal ve idari takip başlatılmakla birlikte yeni durumdan sonra başvuru sahibinin PTT ya da banka hesabına yatırılan miktar, yasal faizi ile birlikte kişiden geri talep ediliyor.

Öksüz Yetim Aylığı Haczedilebilir mi?

Başvuru sahibinin yani çocukla aynı evde yaşayan kişinin hesabına yatırılan öksüz, yetim aylığı; hiçbir şekilde haczedilemiyor ve devredilemiyor.

2023 Öksüz ve Yetim Aylığı Sorgulama

Başvurular, ortalama 15-30 gün içerisinde sonuçlansa dahi başvurulan vakfın yoğun olduğu, iş yükünün fazla olduğu durumlarda başvuruların sonuçlanma süresi, daha da uzayabiliyor.

Başvurular, bizzat başvurulan vakfa gidilip, sorgulanabileceği gibi ALO 144 Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Danışma Hattı aranarak da başvuru sonucu öğrenilebiliyor.

Aynı zamanda e-Devlet üzerinden de öksüz, yetim aylığı başvuru sonucunu takip edebilme şansınız bulunuyor.

e-Devlet ile sorgulama işlemi için öncelikle https://www.turkiye.gov.tr/acshb-sosyal-yardim-bilgileri-sorgulama linkini tıklamalısınız.

Sonrasında karşınıza çıkan başvurular arasından öksüz, yetim aylığı seçeneğini tercih etmelisiniz.

Bu link sayesinde daha önce başvurduğunuz tüm yardımların sonuçlarını, yardıma dair bilgileri de görüntüleyebilmeniz mümkün!

Hala e-devlet şifreniz yoksa size en yakın PTT şubesinden e-Devlet şifrenizi temin edebilirsiniz.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Yardımları Nelerdir? Kimlere Veriliyor?